Náttúrufræðistofnun í Urriðaholti
Náttúrufræðistofnun Íslands opnaði formlega í nýjum heimkynnum í Urriðaholti föstudaginn 17. desember. Nýja húsið er sérstaklega hannað fyrir starfsemi stofnunarinnar og er fyrsti vísir að uppbyggingu fjölbreyttrar skrifstofu- og þjónustustarfsemi í Urriðaholti.
Gunnar Einarsson, bæjarstjóri flutti ávarp við formlega opnun hússins og lýsti yfir ánægju með tilkomu Náttúrufræðistofnunar í Garðabæ. Gunnar sagði vel við hæfi að Náttúrufræðistofnun, sem hefði það hlutverk að rannsaka íslenska náttúru, væri staðsett í Urriðaholti en við skipulag hverfisins voru umhverfisvernd og samspil byggðar og náttúru sérstaklega höfð að leiðarljósi. Í máli Jóns Gunnars Ottóssonar, forstjóra Náttúrufræðistofnunar Íslands, kom fram að hin nýju heimkynni í Urriðaholti væru mikið framfaraspor fyrir stofnunina, ekki síst þegar kæmi að öruggri varðveislu verðmætra náttúrusýna og aðgengi að þeim til rannsókna.
Mikil áhersla var lögð á að hönnun hússins sjálfs grundvallaðist á hugmyndafræði sjálfbærrar þróunar. Að frumkvæði Svandísar Svavarsdóttur umhverfisráðherra var ákveðið að fá húsið umhverfisvottað miðað við BREEAM, sem er evrópskt vottunarferli fyrir vistvænar byggingar.
Auk Gunnars og Jóns Gunnars fluttu ávörp við opnunina; Svandís Svavarsdóttir umhverfisráðherra, Eyþór Einarsson elsti starfsmaður Náttúrufræðistofnunar og Ólafur Helgi Ólafsson stjórnarformaður Náttúrufræðihúss ehf.
Áformað er að hafa opið hús hjá Náttúrufræðistofnun snemma á næsta ári.
Húsið
Bygging húss Náttúrufræðistofnunar hófst í október 2009. Arkís hannaði húsið og Ístak var aðalverktaki við bygginguna. Húsið er sérstaklega sniðið utan um starfsemi Náttúrufræðistofnunar. Það er 3.500 fermetrar að stærð og nýjustu tækni er beitt til að tryggja varðveislu náttúrugripa, sem margir eru mjög verðmætir og sjaldgæfir.
Glerhjúpur setur sterkan svip á bygginguna og er helsta einkenni hennar. Auk þess myndar hann veðurhlíf um bygginguna og tryggir betur virkni náttúrulegrar loftræstingar, jafnvel í verstu veðrum.
Tveir meginstigar á milli allra hæða eru í byggingunni. Þau rými mynda eins konar gjá með brúm á milli innri rýma og leggja einnig áherslu á þrískipt form hússins.
Gjörbreytt starfsumhverfi
„Nýja húsnæðið í Urriðaholti gjörbreytir öllu starfsumhverfi stofnunarinnar og bætir mjög aðstöðu til rannsókna, fræðslu og varðveislu gripa. Helsta breytingin er sú að umfangsmikil og verðmæt gripasöfn stofnunarinnar komast loks í viðunandi húsnæði. Safnaskálar bjóða upp á fullkomnustu aðstöðu fyrir varðveislu gripa og uppfylla strangar öryggiskröfur þar sem brunavarnir eru fyrsta flokks ásamt nákvæmu eftirliti með loftræstingu, hita og raka.
Í fyrsta skipti verður hægt að veita vísindamönnum og nemendum aðgang að söfnum til rannsókna. Einnig er þetta í fyrsta skipti í rúmlega 120 ára sögu stofnunarinnar sem hún getur boðið starfsfólki sínu upp á frambærilegar rannsóknarstofur,“ sagði Jón Gunnar Ottósson, forstjóri m.a. í ávarpi sínu.
Vottun og viðurkenningar
Hús Náttúrufræðistofnunar er eitt af fyrstu húsum hér á landi til að fá alþjóðlegu BREEAM umhverfisvottunina. Vottunin tekur til þeirra þátta byggingarinnar sem lágmarka neikvæð umhverfisáhrif hennar og stuðla að sjálfbærni. Rammaskipulag Urriðaholts fékk árið 2007 verðlaun fyrir áherslu á lífsgæði í borgarskipulagi, frá Alþjóðasamtökunum LivCom, sem njóta stuðnings UNEP, Umhverfisstofnunar Sameinuðu þjóðanna.
Upplifun í anddyrinu
Í anddyri húss Náttúrufræðistofnunar geta gestir og gangandi notið vídeólistaverka sem tengjast íslenskri náttúru. Í gólf anddyrisins hefur verið fellt listaverkið Lægð, sem er spírall úr messing og táknmynd fyrir lægðakerfin sem móta náttúru landsins. Spírallinn skírskotar einnig almennt til tengsla náttúru og vísinda, enda er þetta form víða að finna í náttúrunni.
Skipulag í Urriðaholti
Skipulag í Urriðaholti í Garðabæ er blanda af verslunum og þjónustu í Kauptúni, íbúðabyggð í sunnanverðu holtinu og atvinnuhúsnæði að norðanverðu, auk menningar- og samfélagsþjónustu á háholtinu. Hús Náttúrufræðistofnunar er fyrsti vísir að uppbyggingu fjölbreyttrar skrifstofu- og þjónustustarfsemi í Urriðaholti.
Umhverfið í holtinu er einstakt. Mikil nálægð er við náttúruna, þar er fallegt útsýni, náttúruleg umgjörð, einstök staðsetning og gott aðgengi að meginumferðaræðum höfuðborgarsvæðisins.
Um Náttúrufræðistofnun Íslands
Náttúrufræðistofnun á rætur að rekja til ársins 1889, þegar Hið íslenska náttúrufræðifélag var stofnað. Á Náttúrufræðistofnun Íslands í Garðabæ og á Akureyri starfa rúmlega 50 manns við margvíslegar rannsóknir og vöktun á náttúru landsins. Þá sinnir stofnunin ráðgjöf um landnotkun og nýtingu náttúruauðlinda sem og fræðslu til skóla og almennings.
Vefsetur Náttúrufræðistofnunar www.ni.is
Gunnar Einarsson bæjarstjóri bauð Náttúrufræðistofnun Íslands velkomna í Garðabæinn og sagðist gjarnan vilja sjá að sýningarhúsnæði Náttúruminjasafns yrði reist við hliðina á húsnæði stofnunarinnar í Urriðaholti.
Jón Gunnar Ottósson, forstjóri Náttúrufræðistofnunar Íslands sagði stofnunina nú enn betur í stakk búna til að sinna því mikilvæga hlutverki sem henni er ætlað.
Eyþór Einarsson grasafræðingur, elsti starfsmaður Náttúrufræðistofnunar, flutti ávarp við opnunina og rifjaði meðal annars upp að skömmu eftir að hann hóf störf hjá stofnuninni árið 1959 flutti hún í “bráðabirgðahúsnæði” við Hlemm – og var þar til húsa næstu hálfa öldina.
Glæsilegt hús Náttúrufræðistofnunar Íslands, Urriðaholtsstræti 6-8 í Garðabæ. Glerhjúpurinn sem er helsta einkenni byggingarinnar myndar einnig veðurhlíf um hana og tryggir betur virkni náttúrulegrar loftræstingar, jafnvel í verstu veðrum.